Het meisje dat er niet mocht zijn | Hoe liefde kan aanzetten tot haat

De Tweede Wereldoorlog... er is oneindig veel over geschreven. Of het nu gaat over het verzet, de jodenvervolging als spannende actieverhalen, je kunt alle kanten op. Er is één gebeurtenis die mij persoonlijk raakte. Aan het einde van de oorlog zie je altijd uitzinnige menigten, maar ook in mijn ogen één van de zwartste bladzijden uit onze geschiedenis: het kaalscheren van meisjes en vrouwen. De wetteloosheid van deze praktijken hebben me al sinds jongs af aan al aangegrepen. Het feit dat je jaren een bezetter hebt, die tot de slechtste dingen in staat was, en dat jij dan ditzelfde gaat doen, heeft me altijd beangstigd. Maar hoe zat dit nou echt? Dat las ik in Het meisje dat er niet mocht zijn.

Ditte heeft al sinds jongs af aan het gevoel dat ze wordt achtergesteld door haar juffen, maar ook thuis. Ze weet inmiddels dat haar vader niet haar echte vader is en dat hij daarom soms lelijk tegen haar doet. Haar broertje Abeltje vindt ze heel erg lief, maar van haar moeder krijgt ze totaal geen hoogte. Wanneer ze op school de excentrieke Joodse Rivka tegenkomt, verandert heel haar wereld. Ze moet een schoolproject samen doen en doen dan onderzoek naar hun verleden. Rivka weet al waar ze vandaan komt, dus beginnen ze bij Dittes moeder. Wanneer haar moeder in het interview een beetje vaag blijft, gaat ze zelf op onderzoek uit. Waar ze dan achter komt, is een hele andere geschiedenis dan dat ze had gehoopt.

Het meisje dat er niet mocht zijn is geschreven door de ervaren schrijfster Wilma Geldof. De rauwheid van het boek valt op. Geldof schuwt de moeilijke onderwerpen niet, maar gaat er vol op in. Juist die onderwerpen die weinig beschreven zijn, omdat ze misschien voor de Nederlandse lezer eerlijk pijnlijk zijn. Dat vind ik mooi. Het is een zelfreflectie voor ons als samenleving die zelfs hedendaags nog terug te vinden is. Eigenlijk laat Geldof zien wat er mis kan gaan wanneer er niet doorgedacht wordt over de gevolgen van wat je doet.

Het boek is beschreven vanuit twee perspectieven. Het onderzoek van Ditte en Yfke wordt afgewisseld met de geschiedenis van de moeder van Ditte: Nora. Het wordt al vrij snel duidelijk dat Nora verliefd wordt op een Duitse militair, terwijl ze juist het verzet in wil met haar broer Abel. Wat knap is, is dat Wilma Geldof ook echt onderzoek heeft gedaan naar welke gevolgen het had dat Nora verliefd werd op een Duitse militair. Het verhaal is meeslepend. Iedere keer dat je een stukje informatie meer krijgt, krijgt Ditte die informatie in principe ook. Als lezer weet je eigenlijk meer van de situatie en kun je Nora ook beter begrijpen. Dit zorgt voor soms scheve gezichten van de kortzichtigheid van Ditte, maar als je je realiseert dat haar moeder zich niet helemaal openstelt en jij dus meer weet, dan snap je de frustratie van Ditte ook meer.

Het meisje dat er niet mocht zijn is dus een zeer aangrijpend boek, dat jongeren hopelijk meer laat inzien wat er komt van kortzichtige meningen die gegeven zijn vanuit boosheid of een andere emotie, zonder na te denken wat de consequenties zijn. Ik geloof ook dat dit het thema is van het boek. Ik heb wel eens gehoord dat een oorlog altijd doorwerkt in minimaal 3 generaties en als ik dit boek moet geloven, dan kan dit nog wel meer zijn. Het mooiste was dat Nora zich vaak afvraagt hoe "liefde" kon aanzetten tot haat. En ik denk dat dit ook meteen de strekking is van Het meisje dat er niet mocht zijn. Een liefdevol boek in een wereld vol haat.

Inkijkexemplaar - Het meisje dat er niet mocht zijn.pdf

Download PDF • 602KB

---

Ik raad dit boek aan voor...

... jongeren die meer willen weten over de Tweede Wereldoorlog

... iedereen die ook de rauwe kantjes van de oorlog wil leren kennen

... eenieder die ook gek is van Duitse muziek

---

Leesdetectives Biebmonster

Hoi, ik ben Senna!

Verhalen die zich zomaar in mijn eigen leven zouden kunnen afspelen, vind ik het leukst! Denk aan verhalen over school of over mijn hobby’s. Vaak zijn de verhalen die ik lees wat realistischer. Ze kunnen waargebeurd zijn en zijn dat soms ook echt!

---

Samenvatting/Omslag

Na haar indrukwekkende YA-romans Elke dag een druppel gif en Het meisje met de vlechtjes schreef Wilma Geldof opnieuw een aangrijpend WOII-boek. Het meisje dat er niet mocht zijn gaat over een moeder-dochterrelatie en de moed die nodig is om het verleden onder ogen te zien. Wilma Geldofs YA-romans zijn bekroond met de Thea Beckmanprijs en de Duitse Gustav-Heinemann-Friedenspreis.

1961. In het jaar dat het Eichmann-proces loopt, moet de zestienjarige Ditte een schoolopdracht maken over de Tweede Wereldoorlog. Ze wordt gekoppeld aan een nieuw meisje in de klas, Rivka. Maar Ditte weet vrijwel niets over het oorlogsverleden van haar moeder, Nora. Ze weet zelfs niet wie haar biologische vader is. Omdat haar moeder weigert iets te vertellen, gaat Ditte zelf op onderzoek uit. De waarheid is onthutsender dan ze had kunnen denken. Ben je meer dan de keuzes van je ouders? En kan ze bevriend blijven met Rivka?

Haarlem, 1943. De zestienjarige Nora snakt naar léven: de liefde, jongens, dansen, gelukkig zijn. Maar door de oorlog ligt haar leven stil. Tijdens een verzetsklusje ontmoet ze een jongen op wie ze niet verliefd wil worden, maar het is onoverkomelijk. Deze liefde verandert haar leven voorgoed. Uiteindelijk staat Nora er helemaal alleen voor.

'Geldof schildert in rake bewoordingen en korte zinnen een authentiek, rauw en oprecht portret van een bijzonder meisje.'

Nederlands Dagblad over Het meisje met de vlechtjes